Marihuana and Linguistics

Başlığa takılı kalmayın. 

Bu dönem aldığım derslerden birisi Dil Bilimi ve beni zorlasa da, açık ara farkla son zamanlarda aldığım en enteresan ders. Bugün mesela Türkçe'yi bile inceledik de, insan kendi konuştuğu dilde "ya bunun vurgusu damağımın önünde mi arkasında mı?" diye düşünmüyor hiç. Uluslararası Fonetik Alfabesini* yavaş da olsa öğrenmiş olmam bile [i] ve [ɪ ] arasındaki farkı konu Türkçe olunca çoğu zaman anlayabileceğim anlamına gelmiyor.

Mesela o üzerinde şapkası olan a'yı artık eskisi kadar kullanmasak da, "hala" ve "hala" arasındaki farkı bu garip ders, Fonoloji ile açıklayabiliyor. Kendi kendime "aaa bizimki böyleymiş" diyebildiğim ilk gün, etrafımdaki türkçe-bilirler, "eeee ne var?" diye gözleriyle bağırırcasına baktılar.

Ayrıca, [p] ve [b]'yi düşünürsek, biri diğerinin ses verilmiş hali. [p] derken çıkarılan ses sessizken ve gırtlakta bir titreşime sebep olmazken, [b] deyince tek fark o titreşimin meydana gelmesi.

Delirdiğimi sanmayın, çok eğlenceli.

En güzeli de psikolinguistik örnekleri. Kendileri tüm yanlış anlayıp/anlaşılıp, kıkırdaşmalar/ kıkırdaşmalara maruz kalmanın sebebi.

Gündem o kadar sinir bozucu ki şu aralar, -afedersiniz ama boka bulanıp, süte bulanmışçasına etrafına laf yetiştiren adamları dinlemek, foseptik çukuruna bakmaya benzer bir his yaratıyor insanda- Psikolinguistiğe takılıp, kafa yormak en azından sinirler üzerindeki katsayıları indiriyor.

Ha tabii öte yandan iyi ki bizim başbakanlar, bakanlar, cumhurbaşkanları ve bilumum diğer başkan eki almış isimler Psikolinguistik'i çok kurcalamıyorlar. El belde, "ben yanlış bir şey demedim, van münüt, psikolinguistiği çocuk yaşta yerleşmemiş olan sensin" diye şeyler duyabilirdik. Şunu da unutmamak gerek ki; psikolinguistik, "yanlış anlaşılmak" demek değil. Daha çok, birbirine benzer kelimeleri, cümle içinde beynin kendi arasında değişebilir şekilde algılamasıyla ilgili.

(örn:" of thee i sing === of the icing" olarak anlaşılıyor bu algı sorununda)

Bugün odadan çıkarken sabah canım sıkkındı ama işte bu derste gülme krizine girdim. Claire diye başka bir kız var, buradakilerde alışılmadık şekilde derslerde konuşan ve çok da gülen biri kendisi. Onunla gülmekten dersi anlayamadım bile hatta. Ders kitabından alıntı olan, psikoanalitik ve aksanlardaki gariplikle açıklanabilecek olan hikaye günümü güzelleştirdi. Kitabı dönem sonunda satarım filan diye de buraya koyayım dedim :)

"I had been teaching my three-year-old daughter the Lord's Prayer for several evenings at bedtime; she would repeat after me the lines from the prayer. Finally, she decided to go solo. I listened with pride as she carefully enunciated each word right up to the end of the prayer: 'Lead us not into temptation," she prayed, "but deliver some e-mail. Amen.'

(For those who might not be familiar with the Lord's Prayer, the last sentence should read 'Lead us not into temptation, but deliver us from evil.' "

* Uluslararası Fonetik Alfabesi (International Phonetic Alphabet), genellikle yabancı dil sözlüklerinin yanında kelimelerin yanında görülen, nasıl okunacağını gösterdiğini tahmin ettiğimiz ama aslında onlara bakarken anlayamadığımız -ipa bilmiyorsanız tabii- harfimsi işaretler. Latin alfabesine bağlı kalarak, sesleri gruplara ayıran ve onlarn değişik telaffuzlarını bile simgelendirebilen bir alfabe oluyor kendisi.

Reklamlar: Yazıya eşlik eden Williamsburg Winery'nin sınırlı üretimdeki Two Shilling Red grubu kırmızı şarabına teşekkürler ediyoruz, ben, iç sesim ve parmaklarıma bunları yazdıran 3. model ruh kardeşim olarak.

Marihuana and Linguistics